Türkiye’de geçim mücadelesi her geçen ay daha da zorlaşıyor. TÜRK-İŞ’in bugün açıkladığı Nisan 2025 “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Raporu”, dört kişilik bir ailenin sadece gıda harcamaları için ayda 24.035 TL ödemek zorunda olduğunu ortaya koydu. Bu rakam, Mart ayına göre 420 TL artarken, yılbaşından bu yana mutfak harcamalarına eklenen ek yük 1.904 TL’ye ulaştı.
Yoksulluk Sınırı 80 Bin TL’ye Dayandı
TÜRK-İŞ verilerine göre, gıda, giyim, konut, ulaşım, eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçlar için dört kişilik bir ailenin yapması gereken toplam harcama (yoksulluk sınırı) 78.292 TL’ye yükseldi. Bu rakam, yaklaşık 30.000 TL olan net asgari ücretin 2,6 katına denk geliyor.
Ekonomist Prof. Dr. Ayşe Soylu, “Bu veriler, hanelerde tek kişinin çalıştığı durumlarda, asgari ücretle bir ailenin geçimini sağlamanın matematiksel olarak imkânsız hale geldiğini gösteriyor. Çalışanların ya ek iş yapmak ya da borçlanmak zorunda kaldığı bir ekonomik düzene doğru ilerliyoruz,” değerlendirmesinde bulundu.
Bekar Çalışanın Yaşam Maliyeti Asgari Ücreti Geçti
Raporda dikkat çeken bir diğer veri ise bekar bir çalışanın aylık yaşam maliyetinin 31.142 TL olarak hesaplanması. Bu rakam, net asgari ücreti aşmış durumda. Yani asgari ücretle çalışan bir bekar dahi temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor.
TÜRK-İŞ Genel Başkanı, “Çalışanlarımız artık sadece yaşamak için değil, hayatta kalmak için mücadele ediyor. Asgari ücret, asgari yaşam standartlarını bile karşılayamaz hale geldi,” açıklamasında bulundu.
Mutfak Enflasyonu Resmi Enflasyonun Çok Üzerinde
TÜRK-İŞ’in “mutfak enflasyonu” verileri, market alışverişlerinin aile bütçelerini nasıl zorladığını gözler önüne seriyor. Nisan 2025 itibarıyla yıllık ortalama mutfak enflasyonu %51,58 olarak hesaplandı. Bu oran, TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon rakamlarının üzerinde seyrediyor.
Ankara’daki market fiyatlarına dayalı olarak yapılan araştırmaya göre, son bir yılda:
- Kırmızı et fiyatları b
- Süt ve süt ürünleri G
- Temel tahıllar ve baklagiller C
- Sebze-meyve ortalama 6 arttı
Geçim Sıkıntısı Derinleşiyor: “Tek Maaşla Aile Geçindirmek İmkânsız”
Rapora göre, dört kişilik bir ailenin sadece temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için en az iki asgari ücret gerekirken, orta sınıf bir yaşam standardı için bu rakam üç asgari ücrete kadar çıkıyor.
İstanbul Üniversitesi Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi Direktörü Doç. Dr. Mehmet Yılmaz, “Artık tek maaşla bir aile geçindirmek neredeyse imkânsız hale geldi. Ailelerin geçinebilmesi için ya iki kişinin çalışması ya da ek gelir kaynakları bulunması gerekiyor. Bu durum, sosyal yapıda ciddi değişimlere yol açacak,” uyarısında bulundu.
Ailelerin Tasarruf Yöntemleri Değişiyor
Ekonomik baskı altındaki aileler, giderlerini kısmak için çeşitli yöntemlere başvuruyor. En çok tasarruf edilen alanların başında dışarıda yemek yeme, eğlence ve giyim harcamaları geliyor. Ancak uzmanlar, gıda harcamalarından yapılan tasarrufun sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Diyetisyen Zeynep Kaya, “Protein kaynaklarından ve taze sebze-meyveden kesinti yapmak, uzun vadede sağlık problemlerine ve dolayısıyla ek sağlık harcamalarına neden olabilir. Bu bir kısır döngü yaratıyor,” uyarısında bulundu.
TÜRK-İŞ, açıkladığı rapora dayanarak hükümetten ücretlerin sadece enflasyon oranında değil, refah payı da eklenerek artırılmasını ve kapsamlı bir gelir politikası oluşturulmasını talep etti. Uzmanlar, Temmuz ayında yapılacak asgari ücret ara görüşmelerinin kritik önem taşıdığını, aksi takdirde yılın ikinci yarısında sosyal krize dönüşebilecek bir geçim sıkıntısının yaşanabileceğini vurguluyor.